Mayıs 13, 2007

su

alx: üstadım

buyrun benim.

alx: şimdi balın bozulmadığını biliyoruz. ve sütün de bozulduğunu biliyoruz. peki ballı süt bozulur mu? beni aydınlatırsan sevinirim.

Öncelikle buradaki "bozulma" olayını açığa kavuşturmak lazım. Balın bozulmaz diye bilinmesinin sebebi plazmoliz olayıdır. Hücreler, içinde bulundukları ortama uyum sağlama gayreti gösterirler. Bu uyumun ilk aşaması özkütle eşitleme gayretidir. Kendisinden daha yoğun bir ortamda bulunan hücre, içindeki sıvıyı (çoğunlukla suyu) dışarı vererek ortamın yoğunluğuna yaklaşmak ister. (Plazmoliz) Kendisinden az yoğun bir ortamda bulunan hücre ise ortamdaki suyu alarak kendi yoğunluğunu düşürmeye ve ortamın yoğunluğunu arttırmaya çalışır. (Deplazmoliz) Sonuç olarak, kendi yoğunluğundan çok farklı bir ortama konulan hücre ya susuzluktan kuruyarak, ya da çok su alıp patlayarak hücreler cennetini boylar.

İçinde mikroorganizma barındırmayan yoğun maddeler, kolay kolay bozulmazlar. Bal bunların en güzel örneğidir. Süt ise gerek protein deposu özelliği gerekse uygun yoğunluğu sebebiyle mikroorganizmalar için pek güzel bir yaşam alanıdır. Süt banyosunun konuyla uzaktan yakından alakası yoktur.

Ballı sütün durumu ise içindeki bal yüzdesine bağlıdır. İçinde birkaç kaşık bal bulunan bir bardak sütten bahsediyorsak, fazla vakit geçirmeden içmek en güzeli olacaktır. Bir kavanoz balın içine birkaç kaşık süt atıp homojen bir karışım elde etmeyi başarmış isek davranış tarzımız farklı olabilir. Bahsi geçen karışımı, salondaki sehpanın üzerine yerleştirip gelene gidene "Bozulmayan süt yaptım. Bakmayın renginin farklı gözüktüğüne." şeklinde caka satılabilir. Kına rengini yakalamış olan karışım, gerekirse başka amaçlar için kullanılabilir. Daha başka bölgelerin bozulması engellenmiş olur. Mutlu yarınlara doğru yelken açılır.

4 yorum:

narsis dedi ki...

Bal da sekerleniyor ama? Sonra isitinca tipi duzelebilir ama ayni tadi vermiyor.

hoze dedi ki...

Şekerlenmek ile bozulmak farklı şeyler. Bal, radyoaktif bir madde olduğu için, yarıömrünü tamamlayınca şekerlenmeye başlar. Bu durumun mikroorganizmalarla ilgisi yoktur. Netekim, minik plastik kutularda satılan kahvaltılık ballar bile, açılmadan uzun süre bekletildiğinde şekerlenir. Bu durum balın doğasında vardır. Onu böyle kabul etmek gerekir.
"Afiyet bal şeker olsun" kullanımı da buradan gelir. "Afiyet olsun ama bal da şeker olsun" manasına gelir. Yavaş yavaş, sindire sindire ye, hazımsızlık çekme, taşa oturma soğuk çeker gibi anlamlar taşır.

Adsız dedi ki...

yaw sen ne maytap adammissin....

hoze dedi ki...

teşekkür ederim