Bencil

Jazel Hanım sormuşlar; jazel: 1.egoist olmak ve bencil olmak kavramlarini ayirabilir miyiz birbirinden? insanlara verdigimiz degerin fazla oldugunu fark ettigimizde, kendimizi umursamaya baslarsak, neden "benci" ilan ediliriz?

Öncelikle bencil olmakla egoist olmak arasında bir fark yok sözlüklere göre. Biri Türkçe diğeri ise sonradan Türkçe'ye girmiş eşanlamlısı. Ama zaten daha önce de dediğim gibi farklı anlamlar yüklersek bir ayrım yapabiliriz. Yalnız bu beni aşar, ben bir ayrım yapmayayım.
İnsanlar tarafından bencil ilan edilen çok kişi vardır. Eminim benim için de öyle düşünen arkadaşlarım mevcuttur.

İnsanın yapıcı vermeye değil de almaya daha müsaitmiş gibi geliyor. Gerçi bunu tüm canlılar için söyleyebiliriz. Canlının önceliği kendisidir. Amacı yaşamını devam ettirmek, vadesi dolacağı zamana kadar da genlerini bir sonraki kuşağa aktarmış olmaktır. Elbet insanın varlığının devamı genlerle olacak diye bir şey yoktur. Düşünsel anlamda da varlığını devam ettiren insanlar var. Misal kim Beethoven'ın öldüğünü söyleyebilir ki? "Ben"in çok önemli olduğunu, yok sayılmaması gerektiği bilimsel olarak kanıtlanmış gerçektir (eheheh). Ben'den çıkıp biz olduğumuz anlarında da dünyayı güzelliklerin beklediğini söylemek zor. Bakın savaşlara, diktatörlere... Hangisi "kendim için istiyorum" demiş ki? Hepsinin dilinde "biz" var. Yani pek de öyle ahım şahım bir şey değil bir olmamak, çok olmak...

Şimdi biraz daha küçültelim bakış açımızı. Bu bencillik ve kendimizi umursama konusunda en büyük problemlerden biri "değer" bence. Karşımızdakine verdiğimiz değer ve onun beklentileri arasında doğrusal bir bağlantı varsa ortada bir problem yok. (Elbette yüksek beklentilerde bu ilişki sapma gösterecektir doğrusallıktan.) Ne kadar ekmek o kadar köfte... Ancak gün gelir de verdiğimiz "değer"i yeniden gözden geçirince beklentileri karşılamak konusunda da kendimizi ister istemez modifiye etmek durumunda kalıyor ve normal şartlardan sapıp Le Chatalier prensibi devreye girince denge sağlanana kadar biraz dalgalı geçebiliyor zaman. Eğer yeniden denge kurulabilirse ne ala, yok kurulamazsa tepkime kendini yok eder, ortada bencil damgasını yemiş biriyle "hayat çok boktan ya, öküz oldu ortaklık bozuldu herhalde" diyen iki kişi kalır sadece...