Haziran 26, 2006

İnsanın Başına Ne Gelirse Meraktan Gelirmiş

cem: gecenlerde izledigim bi belgeselde bi amca merak etmiyorrsaniz, uzgunum siz insan degilsiniz diyodu, bana tersyuz edilmis bi laf gibi bu. insanlar neden merak eder?(rekursif soru)


"İnsan merak eden hayvandır" demişler. Bunun pek insanlar için geçerli olduğunu söyleyemeceğim. Bütün canlılarda merak vardır, hatta kediyi bile bu öldürür.

Düşünün, suda yaşıyorsunuz, ekmek elden su gölden, koskoca bir vücudunuz var su tarafından kaldırılan, ortamın sıcaklığı sabit, ayrıca yeteri kadar oksijen de var suda... Krallar gibi yaşıyorsunuz. Sonra bazıları merak ediyor, ulan bu taş toprak ne ayak, biraz takılalım orada diye...

Kolay değil tabi, orada ısı değişiklikleri çok yüksek, ayrıca nefes alamıyorsunuz, vücudu taşıyacak hiçbir şeyiniz yok. Saçma salak işler, yüz suyunda değil mi? Olmuyor ama, bu merak itekliyor canlıyı... Oldukça sancılı ve kayıplı süreçlerden sonra kara hayatına uyum gösterenler oluyor. Sonra oksijenli solunum, sıcakkanlılık, bacaklar, kollar, eller, oooo, bin dünya şey çıkıyor bu merakın sonucunda.

İşte en çok merak eden hayvan olarak evrim piramitinde şu sıralar insanı görüyoruz. O kadar meraklı ki Amerika'yı keşfediyor, uzaya gitmek için bir ton para harcıyor, 'lan bugün ne bulsak' diye işlemcilerini yakıyor...

Tabi kötü şeyler de başına geliyor. Misal dünya yuvarlak mı diye merak eden Macellan, 'yahu bu parlak şey neymiş" diye merak eden Curie'ler aklıma ilk gelen ilk iki örnek. Bunlar hayatlarıyla ödediler meraklarını.

Peki soruya gelelim, neden merak ediyoruz? Öncelikle sebep çevreyi tanımak için. Ne kadar iyi tanırsak kendimizi o kadar iyi koruyabiliriz.

Aslında "bilgi" konusunda da bir şeyler diyecektim. Niye "bilgi" peşinde koşan faniler var bu dünyada diye. Ama sen cezalısın Cem. Git çalış bul, buraya da yaz :-)

1 yorum:

Cem dedi ki...

Malum "knowledge is power" pek populer bir mottodur. Bu lafin (ve muhtemelen yarattigi etkinin) musebbibi de Francis Bacon olduguna, bu amca da dogayi meraka, incelemeye gonul vermis olduguna gore ikisinin arasindaki gobek bagini sakadanak gorebiliriz sanirim. (nasil muglak bagliyorum belli degil) hem madem guc veriyormus bilgi, insanoglunun temel isteklerinden biri olagelmemis mi bu guc. e daha ne.

Soruma evrimsel bakis acisiyla cevap vermissin lakin benim aklima takilan bi kisim var bu cevap ustune, uzerime duseni yaptigima gore buna da cevap verirsin sanirim. peki bu evrim denen nane eger bizi bu merakli hale soktuysa neden "curiosity killed the cat"? ne bicim bir celiski bu?